А снег ідзе…

На жыццёвых скрыжаваннях

Сообщение А снег ідзе… появились сначала на Газета Слонімская.

На кірмашы ў невялікім раённым гарадку Купраўцы ў гэты зімовы дзень пакупнікоў амаль не было. Пройдзе якая кабета, паглядзіць на тавары, а каб папытаць што ці купіць… Лістапад даўно закончыўся, а надвор`е восеньскае, хмурнае і пранізліва-халоднае. Кабеты-прадаўцы, нацягнуўшы на сябе цёплыя апранаткі, абуўшы валёнкі, збіраліся купкамі і размаўлялі аб усім-усякім. Кабетам жа заўсёды ёсць пра што пагаварыць.

Толькі гаспадыня крайняй палаткі, што бліжэй да плоту, ніколі не падыходзіла на гэтыя размовы. Яе прыгожыя сінія вочы з сумам пазіралі на пустую кірмашовую плошчу, на варон, што паволі хадзілі па ёй у пошуках ежы. Невысокая, стройная, з далікатнымі рысамі твару, Таня Галубовіч была больш падобна на дзяўчыну, чым на жанчыну.

— Я ўжо і не памятаю, калі наша Таня ўсміхалася, — сказала каляжанкам Вера Макрыцкая, папраўляючы на галаве шэрую пуховую хустку.

— Не той, міленькая, настрой, каб усміхацца, — Антаніна Суварка ўчапілася поглядам у пажылую кабету — патэнцыяльную пакупніцу. Ды дарэмна: баба патапталася каля палатак ды пасунулася да выхаду.

— А з кім жа яна пакідае свайго хлопчыка? — спытала Вера.

— Суседку, старую Антосіху просіць, каб паглядзела. Ды што яго надта глядзець? Малому ўжо пяць гадкоў, сам можа для сябе якія гульні прыдумаць. Бабе толькі пазірай, каб шкоды якой не нарабіў.

— Што, маленькі так ужо і будзе з карацейшай ножкай, дактары рады не дадуць? — пацікавілася Валя Каноплік.

— Не. Лячылі як маглі, але тая аварыя была вельмі сур`ёзная. Добра, што малы выжыў, бо ягоны ж бацька праляжаў два тыдні ў бальніцы ды і памёр. Бедная наша Танька… І сірата, і з мужам такое здарылася, і сынок калека… А тут яшчэ гандаль не ўдаецца. Учора яна не прадала ніводнай курткі. Здаецца ж, зіма на дварэ, а пакупнікоў няма, каб набыць цёплае адзенне. Мо летам ці восенню прыдбалі, то цяпер нават не цікавяцца.

— Ведаеце, кабеты, давайце збяром грошы хто колькі можа і аддадзім ёй. Шмат не атрымаецца, але хоць якая падтрымка…

— І не думай! — Валя Каноплік рашуча махнула рукой. — Я ў мінулым месяцы — тады ў мяне гандаль ішоў нядрэнна — што хто цёплыя боты купіў, панесла ёй грошы дадому. Дык не ўзяла ж! Падзякавала, заплакала, але не ўзяла. Дык я потым хлопчыку ўсякіх пачастункаў накупляла і цацку — машынку вялікую. Такі быў рады!

— Во, гляньце, пакупнік ідзе!

— Ага, толькі з брамы выйшаў. Бачыла я, як ён сваю машыну прыпаркоўваў непадалёку, — загаманілі кабеты.

— І не спадзявайцеся, што ён будзе вашу вопратку ды абутак купляць, што прыперлі з аптовага рынку, — расчаравала іх Вера. — Паглядзіце, якая на ім дублёнка шыкоўная ды шапка!

Кабеты змоўклі і назіралі за мужчынам. Быў ён яшчэ не стары, гадоў крышку за пяцьдзясят, на скронях — сівізна. Таўставаты, але гэта не псавала знешнасць.

— Што, дзяўчаты, дубееце? — падміргнуў прадаўцам. — Пашукалі б чаго пагрэцца, то і жыццё пайшло б весялей. Ці няпраўду кажу?

— Анягож праўду! Пакуль будзем грэцца, хто-небудзь тавар скрадзе, або грошы няправільна палічым, як захмялеем.

— Сёння мы не натаргавалі нават на сто грамаў.

Кабеты ажывіліся, крыху развеяўся кепскі настрой.

— А чаму ж тая жанчынка стаіць адзінока, да вас не ідзе?

— У яе і папытайце.

— Або мы ведаем.

Мужчына накіраваўся да Танінай палаткі. Кабеты спынілі размовы і навастрылі вушы, але зусім не было чуваць, пра што гаворыць з Таняй той чалавек. А ён папрасіў падаць з вешалкі сінюю жаночую куртку, пакруціў у руках.

— Колькі ж каштуе абноўка?

Таня сказала.

— Дайце дзве, толькі другую на памер большую.

Таня падала другую і ад радасці, што сёння так удачна прадала ажно дзве рэчы, у яе з вачэй пакаціліся слёзы. Як ні адварочвалася ад пакупніка, каб схаваць, ды не ўдалося.

— Ну і чаго плачаце? Што-небудзь не так?

— Не зважайце, гэта я ад радасці.

— Нічога сабе! Такая вялікая радасць, што прадалі дзве курткі?

— Для мяне радасць.

— Я адчуваю, што тут нешта не так. Раскажыце. Пакуль не раскажаце, не пайду адсюль.

І Таня, сама не ведаючы чаму, расказала гэтаму чалавеку пра сваю горкую долю. Гаварыла, а з сініх, як цвітучы лён, вачэй каціліся слёзы. І душа нібыта ачышчалася ад пакуты, святлей станавілася і спакайней.

Мужчына выслухаў, забраў курткі і пайшоў.

Назаўтра зноў з`явіўся на кірмашы. Ён нёс на руках Танінага хлопчыка Арцёмку, а побач тэпала бабка Антосіха.

— Здзіўляешся? — спытала бабка, падышоўшы да палаткі. — Гэта ж, Танечка, мой унук Сцяпан, ён у Маскве жыве. Прыехаў да мацеры, а сёння
зайшоў і мяне праведаць. Убачыўшы маленькага Арцёмку, здзівіўся, адкуль дзіця. Ну я ўсё і расказала.

— Гэта чыстая праўда, — усміхнуўся Сцяпан. — Канчайце свой гандаль і паехалі дадому.

Праз месяц Таня і Арцёмка ехалі са Сцяпанам у Маскву. Ён паабяцаў паказаць хлопчыка сталічным дактарам.

— Во, снег як пачаўся на нашым двары, то ўсё ідзе і ідзе! — з захапленнем сказаў хлопчык, гледзячы на белыя парашуцікі.

Таня ўсміхнулася.

— І праўда, як гэта здорава, калі ідзе снег!

— Усё будзе добра, Танечка, раз ты навучылася ўсміхацца, — Сцяпан дужымі рукамі моцна трымаў руль джыпа. Маладая жанчына ведала, што цяпер ён трымае ў сваіх руках і іхні з Арцёмкам лёс…

Сообщение А снег ідзе… появились сначала на Газета Слонімская.