Шагай нааданиие һунгамалнууд дэмжэбэ
Буряад Уласай Арадай Хуралай долоодохи сесси дээрэ «Бэеын соёл болон тамир тухай» гэһэн Хуулида хубилалтанууд оруулагдаба. «Шагай наадан» гэһэн үндэһэн наада хүгжөөхэ зорилготой хуули баталагдаба.
Буряад Уласай Арадай Хуралай Можонууд хоорондын харилсаанай, үндэһэ яһатанай асуудалнуудай, залуушуулай бодолгын, олониитын ба шажанай нэгэдэлнүүдэй талаар хорооной түрүүлэгшэ Виталий Лыгденовэй тэмдэглэһээр, тамирай үндэһэн түхэлнүүдэй үнэ сэн хадаа залуу һүрэгэй ганса тамирай хүгжэлтын талаар бэшэ, мүн үндэһэтэнэй хоорондын болон угсаатадай суг ажаябуулгын соёл байгуулгада, гүн ухаан сэдьхэлэй хүгжэлтын үндэр хэмжээнэй, буряад арадай түүхын-соёлой угай баялигта хабаатай байһан мэдэрэл, ниигэмэй бэрхэшээлнүүдые һэргээлгэдэ, эдиршүүл болон залуушуулай дунда туйлдаа хүрэмэ үзэл болон алан һүрдөөлгын бодолдо эсэргүүсэлгэ соёлнуудай хоорондохи харилсаан тогтоолгодо нүлөөлдэг удха ехэтэ арга боломжонь гээшэ.
Буряад арадай үндэһэн «Шагай наадан» улас дотор 2009 онһоо эршэм хүгжэжэ эхилээ. 2014 ондо энэ наадан Буряад Уласай соёлой-тамирай хэмжээнүүдэй программа руу оруулагданхай. Мүнөө сагта энэ нааданда арад зоной һонирхол өөдөө бодонхой, шагай наадагшадай тоо олошороо. Энэ тамирай мүрысөөнүүдтэ хабаадагшад 200 хүрэтэр тоологдодог.
Уласай Хуулиин ёһоор Буряад Уластахи үндэһэн тамирай түхэлнүүдтэ «Бүхэ барилдаан», «Сурхарбаан», «Мори урилдаан», Шатар», «Сээр хухалха (Һээр шаалган)» гээд оруулагданхай. Эдэ нэрлэгдэһэн тамирнууд бэеын хүсэ хэрэглэгдэдэг ушарһаа ехэнхидээ эрэшүүлэй наадан гэжэ хэр угһаа тоологдодог байгаа. Харин «Шагай наадан» мүнөөдэрэй байдалаар үхибүүдые, эхэнэрнүүдые болон наһатайшуулые хабаадуулха аргатай бшуу. Тиимэмээ уласай хүүгэдэй сэсэрлигүүдтэ, һургуулинуудта булта шагай наададаг юм. Буряадай үндэһэн «Шагай наадан» хадаа ганса заншалта соёл сахилгын, бэеын соел хүгжэлтын болон элүүр энхэ байдал дэлгэрүүлгын гол зүйл болоно бэшэ, мүн болбосоролой, соёлой, тамирай болон аяншалгын аргагүй ехэ арга боломжотой.
